Nëntë vjet pas pavarësisë, rreth 75 për qind e shqiptarëve nuk janë të kënaqur me pozitën e tyre në Malin e Zi, kështu është shprehur profesoresha në Universitetin e Tiranës Dr. Sabina Osmanoviq duke u bazuar në rezultatet të një hulumtimi të saj.
Studimi “Analiza e pritjeve të para-referendumit të shqiptarëve në Mal të Zi në krahasim me gjendjen aktuale,” të cilin Osmanoviq e bëri vitin e kaluar, tregoi se shqiptarët mendojnë se nuk ka përmirësim të pozitës së tyre.
“Rreth 73 për qind e të anketuarve mendonin se periudha prej nëntë vjetësh ishte më shumë se e mjaftueshme për të përmbushur kërkesat e shqiptarëve, dhe nga përgjigjjet mund të lexohet zhgënjimi i tyre. Pyetja është nëse pritjet kanë qenë shumë të larta dhe ekzekutivi nuk ka treguar vullnet për të përmbushur atë që është premtuar, “tha Osmanoviq, shkruan Vijestin, përcjell Ulqini Online.
Në kuadër të hulumtimit, të cili do të nxjerrë Shtëpia Botuese “Palgrave” nga Shtetet e Bashkuara dhe i cili është paraqitur në një konferencë ndërkombëtare mbi shqiptarët në Universitetin Ouklandsko, anketa ka përfshirë 352 veta nga të gjitha vendet e Malit të Zi të banuara me shqiptarë. Të anketuarit janë përgjigjur në një pyetësor në lidhje me premtimet para referendumit dhe kanë vlerësuar sa sa ata ishin plotësuar në vitin 2014.
Osmanoviq ka theksuar se hulumtimi ka treguar se 82 për qind e të anketuarve nuk janë të kënaqur me mënyrën në të cilën shteti zgjidh çështjet qeveritare ekonomike, kombëtare dhe lokale në zonat ku shqiptarët përbëjnë shumicën.
“Ata nuk arritën që, në shtëpinë të cilën ndihmuan që të ndërtohet, të zënë vendin që e meritojnë. Në administratën shtetërore ende vazhdon të jenë të punësuar numër i vogël i shqiptarëve, stangnojnë investimet në zonat në të cilat jetojnë, kthimi i pronave ende nuk ka përfunduar kurse komuna e Tuzit ka mbetur vetëm një premtim. Mund të flitet dhe për tendencën në vazhdim të centralizimit të pushtetit, dhe shembull për këtë është paralajmërimi i Qeverisë për të bërë planin urbanistik hapësinor të Komunës së Ulqinit dhe miratimin e planeve të të mirave detare “,tha Osmanoviq.
Profesoresha në Universitetin e Tiranës dhe Shkodrës thotë se studimi ka konfirmuar se shqiptarët kanë mbështetur projektin e pavarësisë së Malit të Zi, sepse iu kishte ngjallur shpresën se do të përfshihen në jetën politike dhe shoqërore. Nëntë vjet më vonë, siç theksohet, shqiptarët janë përballur me përkeqësimin e situatës ekonomike, valën e re të migrimit, dhe ndjenjën e margjinalizimit.
” Rezultate e sondazhi tregojnë se pak ka mbetur nga entuziazmi i vitit 2006. Edhe pse vota shqiptarët ishte vendimtar në referendum, sot ka ardhur deri te defaktorizimi i tyre. Para referendumit, ata ishin palë në negociata dhe kërkesat e tyre temë e diskutimeve në nivele të ndryshme. Në Parlament ka pasur deri në katër deputetëve të partive shqiptare, sot vetëm dy, “tha Osmanoviq.
Shqiptarët fajësojnë edhe politikanët dhe partitë shqiptare për gjendjen e keqe
Osmanoviç mendon se shteti në vend që të përmirësojë pozita e shqiptarëve ka bë një hap prapa.
Hulumtimet kanë treguar se, siç theksohet, pjesë të përgjegjësisë kanë edhe partitë shqiptare.
“Shqiptarët në Mal të Zi sot ende nuk kanë barazinë sociale, ekonomike dhe etnike me qytetarë të Malit të Zi, ndërsa neni 1 i Kushtetutës përcakton qartë se” Mali i Zi është një shtet qytetar, demokratik, ekologjike dhe i mirëqenies të bazuar në sundimin e ligjit. ”
Koncepti i barazisë së qytetarëve nuk është kryer në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet që përmbajnë standardet e kërkuara si vend kandidat për integrim në BE, “tha ajo.
/Përkthyer dhe përgaditur nga Ulqini Online/
Mu per kete se ishin te pakenaqur 75% te shqiptareve e leshuan vendlindjen. Te tjeret po behen gadi. Nuk e di prej kujt do i fitojne votat perfaqesuasit tone. Presin e heshtin deri sa te perfundohet missioni.