Nga Beqir SINA – New York
NEW YORK ; Shërbimi i lajmeve të New York Times më 16 nëntor 2008, njoftoi se nga një sulmë në zemër, në moshën 75 vjeç vdiq Nikola Kavaja, një emër i njohur i luftës së ftohtë.
Nikola Kavaja, shkrunate NYT, ka qenë një antikomunist jugosllav i lindur ashtu sikur urrejtja e tij për diktatorin Josip Broz Tito, duke e nxitur atë për përmbysje të dhunshëm dhe terrorizmit, komunizmin jugosllav, përfshirë edhe rrëmbimin e një avioni në vitin 1979, në Chicago – SHBA.
Në nëntor 1978, z Kavaja, atëherë një mekanik që jetojnë në Paterson, N.J., ishte në mesin e një pjesë të vogël të njerëzve të arrestuar në lidhje me bombardimin e shtëpisë të një diplomati jugosllav, në periferi të Çikagos, tre vjet më parë se të arrestohej, ku askush nuk u lëndua në bombardim.
I gjithë grupi përfshirë edhe shiptar të Kosovës, u akuzuan gjithashtu për komplotimin për të bombarduar një klub të emigrantëve nga Jugosllavia, në Çikago.
Nga 10 të arrestuarit nga FBI, Kavaja dhe pesë nga të arrestuarit u dënuan në Çikago në maj 1979, ai dhe katër nga të tjerët u liruan me kusht.
Njeriu i gjashtë, Rev. Stojilko Kajevich, një prift ortodoks serb, mbeti në burg, ndërkohë, Kavaja, u kthye i lirë në shtëpi në Paterson.
Simbas, hulumtimit të New York Times, autoritet amerikane të zbulimit dhe hetimit, thanë se me 20 qershor 1978 në një udhëtim me aeroplanin e udhëtarve të aerokmpanisë American Airlines në Çikago, z Nikola Kavaja, shpërtheu kabinën e pilotëve ne aeroplanin Boeing 727 duke kërcënuar me një bombë të bërë vetë nga ai, dhe ende nuk është e qartë si ai e kishte futur në bord në La Guardia Airport në Nju Jork, dhe pse ai kërkoi lirimin e priftit ortodokas Kajevich në Chicago, aeroplanin e linjës Chicago – Beograd .
Në vitet e mëvonshme, pra gjatë hetimeve në burgun amerikan, z Kavaja tha se “qëllimi i tij ishte që të rrëmbete avionin në ajër para se të ulej në Beograd, duke kërcënuar pilotin që të ndryshonte rrugën duke e drejtuar aeroplanin e American Airlines, drejtë ndërtesë ku ndodhej selia e Partisë Komuniste Jugosllave.
Megjithatë, plani i tij mund të ketë qenë shumë i rastësishëm. Sepse, hetimet e FBI, tregonin se ai kishte pasur në plan të rrëmbimit të aeroplanit me kërkesa të tjera. E para, sipas tyre ka qenë Z. Kavaja, ishte që ai të shkonte në Peru. Kërkesa e tij përfundimtare ishte të shkonte në Afrikën e Jugut, thanë njoftimet e lajmeve, të cilat u bazoheshin autoritetve amerikane.
Mirëpo, në vend të kësaj, aeroplani u ul në Çikago, ku z. Kavaja liroi udhëtarët dhe shumicën e anëtarëve të ekuipazhit dhe kërcënoi hedhejn e aeroplanit në erë, në se nuk lirohej prifti ortodoks Stoiljko Kajevich, i cili jo vetëm nuk u lirua nga burgu por ai shprehu dëshirën për të mos qenë, pjesë e këtij plani të lirimit të tij nga miku i tij Nikola Kavaja.
Pasi avioni qendroi në mes të pistës së aeroportit Hare në Chicago, i rrethuar nga focat speciale të policisë amerikane, forcat anti terrorismit, për 11 orë, z Kavaja u kërkojë pilotëve duke i kërcënuar që aeroplani të kthehet përsëri në New York, ku American Airlines, kishte rënë dakord për të furnizuar një avion më të madh, në 707, të aftë për të bërë fluturimin në Afrikën e Jugut.
Ky ishte një transferim i tensionuar.
Zjarrfikësit e FBI-së, shkruan New York Times, e cila ndoqi gjithë skenën me gazetarët e saj në terren, refuzuan të qëllonin z. Kavaja, ndërsa ai me dy bomba në dorë, po ecte në mes të avionëve, sepse ata ishin të shqetësuar se mbante eksplozivë të paqëndrueshëm – shpërthim të menjëhereshëm, çka do të shkaktonte humbje të mëdha njerëzore për rreth aeroportit.
Aeroplani u ngrit nga La Guardi Nju Jork, dhe, disa orë më vonë, u ndal për t’u furnizuar me karburant në Shannon Airport në Irlandë. Atje, z. Kavaja u dorëzua, vetëm për arsye që ai e dinte. Kavaja më vonë tha se ai e kishte braktisur planin e tij fillestar, sepse, pa si deklaroi ai nuk kishte njohurinë për Beogradin, pa ndihmën e priftit Kajeviç, dhe kishte frikë se do ta drejtonte avionin në një ndërtesë të gabuar.
Pra kjo ishte e gjithë historia e kamikazit Nikola Kavaja i cili për këtë akt bëri 20 vjet burg.
Në dënimin e tij ai tha: “Se asnjëherë nuk kam kërkuar mëshirë nga askush, sepse unë jam një anti-komunist dhe një ushtar i përbetuar i shkatërrimit të komunizmit.”
Detajet e jetës së z. Kavaja janë të vështira për t’u verifikuar dhe shpeshherë të lëkundur nga krenaria e tij.
Ai kishte thënë se ka lindur në vitin 1933 në atë që tani është Mali i Zi dhe është rritur në qytetin e Pejës. Familja e tij u nda në dy pjesë nga nazistët gjatë Luftës së Dytë Botërore, një pjesë qëndroi në Kosovë, ndërsa prindërit e tij dhe u dërguan në kampet e burgjet në Shqipëri.
Simbas shtypi amerikan thuhet se Kavaja ka lindur në vitin 1932, në Pej, Banovin, në Kosovë, me prindër, babai Miftar Kavaja dhe nënë Milja Çadenjoviç. Miftari, ka qenë një anëtar i xhandarmërisë, luftoi shumë herë me kaçakët shqiptarë.
Gjyshi i babait të Nikollës ishte roja personale e mbretit Nikolla I të Malit të Zi. Familja e tij atërore zbriste nga Dobrsko Selo pranë Cetinjes, dhe fillimisht e mbiemri i tyre ka qenë Radishiq, por pas gjakmarrjes, familja ndryshoi emrin në Kavajë.
I pari i më shumë se 17 personave që ai ka vrar, tha ai, ishte një ushtar i plagosur gjerman, të cilin e e vra dhe e hodhi në një lumë kur ishte 14 vjeç.
Ai me daljen në perendim u shkollua dhe u bë një pilot i forcave ajrore, tha ai, duke u angazhuar në luftën ilegale antikomuniste dhe në aktet e sabotazhit.
Kavaja u dënua me 20 vjet burg nga autoritet amerikane, dhe u mbajtë 17 vjet në burg, prej të cilëve shtatë vite në vetmi të plotë dhe në izolim të fortë.
Pas kësaj ai u konsiderua sipas drejtësis amerikane me një kërkes të Kavajës, se njeri që e riparoi qëndrimin e tij duke u treguar i “penduar”.
Pas rënjes së rregjimit diktatorial e terroristë të kryekasapit të Ballkanit, atij ju njoh liria e kushtëzuar nga drejtësia amerikane, dhe ju dha e drejta të kthehej në Beograd.
Kur u lirua ai u ka deklaruar mjeteve të shtypit, se ishte i vendosur për rrënimin e “përmendores” ndërtesës së regjimit komunistë të ish “Jugosllavisë” që qeverisi me dorën e hekurt këta popuj në më se 65 vjet.
“Duhet lënë brezave të rinj që të kënë mundësi të gjykojnë prej edhe nga të mësojnë se si nuk duhet hyrë në çmendinë e atyre që udhëhoqën e i morën udhëzimet nga kjo ndërtes, si paraardhësit”, ka thënë Nikoll Kavaja.
Siç, kanë treguar faktet plani ka qënë që ndërtesa e të gjitha të këqijave, me siguri, nuk do të ishte më mbi faqe të dheut pasi të ishte shndërruar në një shkrepse të djegur, thanë hetimet e mëvonshme.
Ndërtesa e Komimetit Qendror të Lidhjes së Komunistve Jugosllav, kishte 25 kate (prej të cilëve dy kate nëntokësore), me afër 25 mijë metra katrore, 360 zyra, 12 kabinete, 20 salla, 10 ashensore, parking për 350 automobila.
Veç kësaj në KQ LKJ, që nga ndërtimi në vitin 1965 gjendeshin gati gjithë organizatat shoqërore – politike (OSHP), përveç Lidhjes së Luftëtarëve të Sërbisë, prandaj edhe zyrtarisht njihej si Pallati i OSHP.
Përkunder bindjes së Kavajës, për të bombarduar godinën e të të gjitha të këqijave si thoshte Kavaja, Titoja, nuk shkoi atë ditë në ndërtesë, që ai supozonte ta rrënonte. Sipas dëshimive në këtë ndërtesë Tito hyri vetem nje here, me 22 janar 1965.
Pas shpërbërjes së ish “Jugosllavisë”, ndërtesa u bë seli e partive – trashëguese të komunisteve të ish “Jugoslavisë” – Lidhjes Komuniste – Lëvizjes për Jugosllavi (LKLJ) dhe PSS.
Pjesa më e madhe e hapësirës nuk u përdor për aktivitete partiake dhe u dha me qira, gjatë luftës në ish Jugosllavi, Policisë dhe UDB.
Teksa, ajo u bë objeket i dyshimeve të spiuanazhit sërbë , policisë dhe ushtrisë sërbë, gjatë luftës në Kosovë.
Prandaj edhe gjatë bombardimeve 78 ditore të Beogradit nga NATO, ndërtesa e KQ (25 kate) u vu në shënjestren e bombardimve të NATO-s dhe u shkatërrua e u dogj, por jo e gjitha.
