Nga Gjekë Gjonaj
Çdo vit, më 19 nëntor, festohet Dita Ndërkombëtare e Burrave në mbarë botën, ashtu siç kremtohet Dita e Grave. Edhe pse mund të mos njihet gjerësisht sa 8 Marsi kjo ditë festohet nga më shumë se 80 vende të botës, në Indi, SHBA, Britani të Madhe, Australi, Kanada etj. dhe ajo ka vendin e saj në kalendar. Kjo ditë shërben si një kujtesë për çështjet që kanë të bëjnë me burrat, shëndetin e tyre, rolin e tyre në shoqëri dhe rëndësinë e barazisë gjinore.
Qëllimi i kremtimit të kësaj dite
Kjo ditë kushtuar gjithë burrave në botë synon të rrisë ndërgjegjësimin për çështjet specifike për meshkujt, duke festuar njëkohësisht kontributin e tyre pozitiv në shoqëri. Kjo ditë po ashtu festohet për të njohur punën, arritjet, angazhimet dhe kontributin e djemve dhe burrave , veçanërisht në vendin e tyre, në shoqëri, për të mirën e familjes dhe komunitetit në përgjithësi. Përveç kësaj, 19 Nëntori është shpesh një mundësi për të folur për sfidat specifike me të cilat përballen meshkujt, duke përfshirë çështjet e shëndetit mendor, të cilat ndonjëherë mund të anashkalohen ose të mos hulumtohen. Kjo ditë ofron një mundësi për gratë që t’i kushtojnë vëmendje të dashurve të tyre, qofshin babait, vëllait apo bashkëshortit. Dita Ndërkombëtare e Burrave është një mundësi për të gjithë njerëzit me vullnet të mirë për të vlerësuar burrat në jetën e tyre dhe kontributin që ata japin në shoqëri për të mirën më të madhe të të gjithëve”. Qëllimi është të sigurohet një gjendje e mirë emocionale, fizike dhe shpirtërore e meshkujve. Megjithatë, kjo ditë nuk ka të bëjë vetëm me festimin e burrave, por edhe me përmirësimin e marrëdhënieve gjinore dhe promovimin e barazisë gjinore.
Historiku i Ditës Ndërkombëtare të Burrave
Historia e kësaj date shkon që nga viti 1960, por vetëm në vitin 1999 u ringjall nga një pedagog i historisë Dr.Jerome Teelucksingh, i cili punoi në Universitetin e Indisë, në Trinidad Tobago. Dr. Jerome vuri theksin në faktin se ideja e Ditës Botërore të Burrave nuk është të garosh me Ditën e Gruas, por të sjellësh ndërgjegjësim për çështje ose përvoja të burrave nga e gjithë bota.
Një rol të rëndësishëm në vendosjen e Ditës Ndërkombëtare të Burrave si një datë globale ka edhe avokatja e të drejtave të burrave, Uma Chala, nënë e dy fëmijëve. Ajo ishte pioniere e festimit të Ditës Ndërkombëtare të Burrave në vitin 2007, duke mos ditur se nga erdhi data në të vërtetë, por duke besuar në rëndësinë e festimit të ditës si një mënyrë për të ekspozuar abuzimin që ndonjëherë vuajnë burrat. Mesazhi i saj ishte që në përgjithësi, në planin personal gratë të shënojnë Ditën Ndërkombëtare të Burrave duke treguar mirënjohje ndaj burrave në familjen dhe mjedisin e tyre të ngushtë dhe këtë ta bëjnë me gjeste të thjeshta si dhurata të vogla ose urime.
Pse shqiptarët nuk e festojnë Ditën e Burrave ?
Megjithëse kanë kaluar 24 vite që kjo ditë u kushtohet kauzave të burrave, ajo nuk festohet në dy shtetet shqiptare, Shqipëri dhe Kosovë , sikurse as në shtetet e tjera të Ballkanit Perëndimor, përveç Bosnjës dhe Hercegovinës. Për shqiptarët Dita Ndërkombëtare e Burrave kalon shpesh pa e ditur fare se ajo ekziston dhe pa asnjë harxhim (shpenzim), pasi ata nuk e kanë kuptuar arsyen e kësaj dite. Arsyeja pse kjo festë nuk festohet në Shqipëri, Kosovë e shtete të tjera të Ballkanit ku jetojnë shqiptarët është se këto shtete nuk e njohin këtë ditë, prandaj dita e burrave është në planin e dytë.
Ekspertët e kësaj fushe pohojnë se kultura patriarkale është e pranishme në shoqërinë shqiptare. Për këtë kjo ditë ndërkombëtare shpesh trajtohet me tallje, përgjithësisht qasja dhe e drejta e burrave në familje, e drejta e tyre për emocione, paprekshmëria e tyre në çështjet familjare etj. Sipas psikologëve do të ishte mirë që edhe shqiptarët ta kremtojnë festën e burrave , meqë ka ardhur koha që edhe në shoqërinë shqiptare të zhvillojmë ndërgjegjen për barazinë gjinore. Ata mendojnë se me këtë shenjë simbolike barazia gjinore do të ishte më e çekuilibruar seç është tani, por e pranojnë se vitet e fundit është punuar pak në pjesën edukative të roleve të meshkujve. Është shumë e nevojshme dhe e rëndësishme të veprojmë ne edukimin e shoqërisë shqiptare për ta kuptuar se edhe burrat janë qenie njerëzore dhe se meshkujt dhe gratë janë partnerë të barabartë në shoqëri me të drejta dhe detyrime në përputhje me karakteristikat dhe vlerat njerëzore, e jo t’i ndajmë ata në bazë të çfarë janë burrat dhe çfarë janë gratë. Roli i burrave dhe grave duhet të ndryshojë në mënyrë që edhe shqiptarët të kuptojnë dhe pranojnë vlerat humaniste të barazisë gjinore, që janë të nevojshme të ecim përpara.
