Nga Donika Lulgjuraj
Perasti është një qytet i vjetër në Gjirin e Kotorrit në Malin e Zi. Ndodhet disa kilometra në veriperëndim të Kotorrit dhe shquhet për afërsinë e saj me ishujt e Shën Gjergjit dhe Zojës së Shkëmbinjve. Perast ndodhet në mes të Gjirit të Kotorrit, vetëm 12 kilometra nga Qytetit të Vjetër i Kotorrit, 30 kilometra nga Herceg- Novi dhe 80 kilometra nga Dubrovniku. Prandaj, shumë turne dhe udhëtime ditore për në Perast ofrohen nga Kotorri ose Dubrovniku.
Sipas supozimeve të arkeologëve, vendbanimet e para u shfaqën në zonën e Perastit në Neolitik; Ka edhe monumente të periudhës ilire, romake dhe asaj të krishterë të hershme. Qyteti u themelua nga Ilirët, të quajtur me emrin e një prej fiseve lokale – Pirusti. Kujtimet e para të Perastit i referohen vitit 1336 kur në atë kohë ishte një fshat të vogël peshkimi, i cili kishte një kantier detar dhe kishte gjithnjë disa anije tregtare dhe peshkimi në port. Perasti ka një histori të gjatë, e cila daton që nga shekulli i 13-të. Si qendër për anijet, kapitenët dhe marinarët, qyteti i vogël u rrit në mënyrë të qëndrueshme dhe fitoi pasuri në shekullin e 16-të.
Gjatë një shëtitjeje nëpër qytetin e vjetër mund të admiroheni edhe me shumë vila të shkëlqyera dhe ndërtesa të mrekullueshme, të cilat tashmë janë restauruar mirë. Brenda qytetit të vjetër përgjatë rrugëve të ngushta do të gjeni rreth 16 kisha të ndryshme. Ndoshta kisha më e famshme në Perast dhe një nga atraksionet kryesore është Kisha e Shën Nikollës. Me një kambanë të lartë 55 metra, është ndërtesa më e lartë në të gjithë Gjirin e Kotorrit. Pa dyshim, tërheqja më e bukur e Perast janë dy ishujt e vegjël të ishullit Shën George (Sveti Đorđe) dhe Zoja e Shkëmbinjve (Gospa od Škrpjela). Vetëm Gospa od Shrpjella mund të vizitohet në një udhëtim me anije. Anijet nisen rregullisht çdo 15 minuta direkt nga Perasti. Udhëtimi me anije aktualisht kushton 5, – Euro për person dhe mund të rezervonin pranë hotelit dhe restorantit Conte , ku pse jo mund të shijonin edhe një drekë ose darkë apo thjesht të qëndroni gjatë pushimeve tuaja .
Gjithashtu noti është i mundur në Perast. Megjithëse plazhi i Perast nuk është një nga plazhet më të bukura në Malin e Zi, përsëri do të gjeni një vend të këndshëm për t’u zhytur në ujë. Plazhi është i vendosur në veri të fshatit dhe seksioni i vogël i plazhit është lehtësisht i arritshëm përmes një shkalle. Kur shëtisni në rrugën kryesore përgjatë bregdetit, është shumë e lehtë të imagjinosh një zot që qëndron në një prej atyre ballkoneve të stolisura të pallatit që shikon nga flota e tij e anijeve, ose një zonjë që pret burrin e saj të kthehet nga deti.
Perasti ka edhe legjenda, një ndër to është versioni i Romeot e Xhuljetës. Sipas kësaj legjende, në vitin 1813, një ushtar francez vjen të shërbejë pranë ishullit të Shën Gjergjit dhe takohet me vajzën malazeze. Këtu fillon historia e dashurisë mes Francit dhe Katias , takimet të fshehta dhe planet për një të ardhme dhe martesën. Banorët e Perast vendosën të ngrihen në kryengritjen dhe të dëbojnë francezët nga toka e tyre. Franz u urdhërua të hidhte menjëherë një top dhe të ndalonte kryengritjen. Vetëm kjo e shtënë që u gjuajt nga ishulli i Shën Gjergjit, i mori jetën të dashurisë të tij. Banorët e qytetit varrosën Katjen . Ai vendosi të bëhej murg në atë ishull që të ishte gjithnjë pranë Katies. Çdo natë në varrin e saj ai ndezi dhjetëra qirinj. Dikur njerëzit nuk e panë dritën nga qirinjtë në ishull. Dhe në mëngjes ata gjetën murgun e vdekur në varrin e të dashurës së tij. Në dorën e tij ishte një shënim që kërkonte ta varrosnin pranë të dashurës së tij Manastiri katolik në ishullin e Shën Gjergjit me selvi të lartë, e cila u mboll nga Franz, tani shërben si një strehë për ministrantët katolikë. Turistët në ishull nuk lejohen. Por çdo natë në varret e Katies dhe Franzit murgjit ndezin qirinj dhe kjo dritë shihet nga njerëzit, duke lundruar me anije përtej ishullit. Kjo është vetëm një nga legjendat e shumta që sjell Perasti . Kohën e fundit, qyteti i Perasti ka filluar të shfrytëzohet edhe për organizmin e dasmave, sete fotografike e çdo gjë tjetër që ju nevojitet për një dasmë përrallore. /Koha Javore/
