Kërkohet heqja e dy shtetësisë në SHBA – Drafti i Senatorit Bernie Moreno “ndez” tensionet politike
Nga Beqir SINA – New York
Në një zhvillim të papritur politik, senatori republikan Bernie Moreno nga Ohajo, ka prezantuar një draft ligj që synon të ndryshojë themelet e shtetësisë amerikane. I quajtur “Exclusive Citizenship Act of 2025”, ky projektligj propozon heqjen e plotë të shtetësisë së dyfishtë, duke detyruar çdo qytetar amerikan që mban një shtetësi tjetër të heqë dorë nga ajo e huaj.
Sipas draftit, amerikanët me lidhje të tilla do të detyrohen të zgjedhin vetëm besnikërinë ndaj SHBA-së, duke filluar 180 ditë pas miratimit të ligjit. Kjo masë vjen në një kohë kur debati mbi imigracionin dhe identitetin kombëtar është në kulm, veçanërisht pas fitores së Trumpit në zgjedhjet e fundit.
Bernie Moreno, i cili u bë qytetar amerikan në moshën 18-vjeçare pas emigrimit nga Kolumbia, e ka prezantuar këtë iniciativë si një hap drejt “besnikërisë së plotë ndaj Amerikës”.
Në një deklaratë zyrtare, ai tha: “Një nga nderet më të mëdha të jetës sime ishte kur u bëra qytetar amerikan dhe betova besnikëri vetëm ndaj Shteteve të Bashkuara. Është koha të përfundojmë me shtetësinë e dyfishtë për mirë”.
Moreno argumenton se ligji aktual lejon konflikte interesi, ku qytetarët me shtetësi të dyfishtë mund të kenë lidhje me interesa të huaja, duke rrezikuar sigurinë kombëtare dhe unitetin social.
Drafti specifikon se çdo amerikan që fiton vullnetarisht një shtetësi të re do të humbasë atë amerikane automatikisht, duke mos bërë përjashtime për fëmijët e lindur jashtë ose imigrantët e natyralizuar.
Ky propozim ka ndezur debate të ashpra në Kongres dhe midis komuniteteve imigrante.
Kritikët, kryesisht demokratët dhe organizatat e të drejtave të njeriut, e shohin si një sulm ndaj diversitetit amerikan. “Ky ligj shkel parimet kushtetuese të lirisë dhe barazisë”, deklaroi senatori demokrat Chuck Schumer, duke theksuar se Kushtetuta e SHBA-së garanton shtetësinë bazuar në vendin e lindjes (jus soli) pa kushte të tilla.
Për më tepër, ligji mund të ndikojë miliona amerikanë me rrënjë të huaja, duke i detyruar ata të heqin dorë nga trashëgimia kulturore ose lidhjet familjare. Në Evropë, ku shumica e vendeve lejojnë shtetësinë e shumëfishtë, kjo masë shihet si një hap prapa drejt izolacionizmit.
Nga ana tjetër, mbështetësit e Moreno-s, si republikanët konservatorë, e vlerësojnë si një mbrojtje të vlerave patriotike.
“Amerika nuk mund të jetë një hotel global ku njerëzit hyjnë dhe dalin pa përgjegjësi”, tha një zëdhënës i Komitetit Republikar të Senatit.
Ata lidhin draftin me shqetësime më të gjera mbi sigurinë kufitare dhe ndikimin e politikave të huaja në zgjedhjet amerikane. Moreno, i cili fitoi mandatin senatorial në 2024 me mbështetje të fortë nga baza trumpiste, e sheh këtë si një mundësi për të forcuar imazhin e tij si mbrojtës i “Amerikës së parë”.
Implikimet e këtij drafti shkojnë përtej SHBA-së.
Për shqiptarët në Amerikë, që shpesh mbajnë dy shtetësi sipas ligjit tonë të lehtë, kjo mund të krijojë kaos ligjor. Ligji shqiptar i shtetësisë, i bazuar në parimet e jus sanguinis dhe jus soli, lejon ruajtjen e saj pa kufizime, por nëse SHBA-ja miraton këtë, mijëra shqiptarë do të detyrohen të zgjedhin.
Kjo mund të ndikojë në remitancat ekonomike, udhëtimet familjare dhe integrimin e komunitetit diaspora.
Drafti tani është në duart e Komisionit të Gjykatave të Senatit, ku shanset e miratimit duken të ulëta për shkak të opozitës demokratike. Megjithatë, në një Kongres të polarizuar, ai mund të shërbejë si mjet propagandistik për zgjedhjet e ardhshme.
A do të kalojë ky ligj? A do të ndryshojë përgjithmonë peizazhin e imigracionit? Këto pyetje mbeten të hapura, por një gjë është e sigurt: drafti i Moreno-s ka hapur një kapitull të ri në debatin mbi identitetin amerikan.
